اهمیت کشاورزی گیاه استویا یا برگ شکر + گیاه شناسی

اهمیت کشاورزی گیاه استویا یا برگ شکر

اهمیت کشاورزی گیاه استویا یا برگ شکر

شکر برگ به دلیل دارا بودن ویژیگیهای مطلوب بسیار زیاد بهعنوان یک گیاه با پتانسیل های ازرشمند اقتصادی و درمانی شناخته شده است.

از ویژگیهای مهم کشاورزی استویا می‌توان به قابلیت سازگار شدن به دامنه وسیعی از شرایط آب و هوایی، چند ساله بودن و مقاومت
بی نظیر در برابر خسارت یخ زدگی، اقتصادی بودن تولید برگ استویا، امکان ازدیاد رویشی، بیش از یک بار برداشت در سال، دارای قابلیت
استخراج قندهای موجود در برگها و سفید کردن آنها و قابلیت استفاده در انواع صنایع غذایی، دارویی و آرایشی اشاره نمود.

خصوصیات و ویژگیهای درمانی استویا در جدول ۱–۱ آورده شده است. اگرچه محدودیت‌هایی در ارتباط با کشت و کار این گیاه وجود دارد اما
این محصول اهمیت قابل توجهی درکشورهایی نظیر ژاپن، چین، تایوان، کره، مکزیک، آمریکا، تایلند، مالزی، اندونزی، استرالیا، کانادا، ابکازیا و روسیه
پیدا کرده است. اخیراً تلاش قابل توجهی روی تولید انبوه آن در کشور هندوستان نیز صورت گرفته است.

از مهمترین محدودیتهای موجود در تولید استویا می‌توان به حساس بودن این گیاه به طول روز کوتاه (روز کوتاه بودن)، حساس به کم‌آبی، مقاومت
کمتر از حد اعتدال به خشکی، رشد اولیه ضعیف، رقابت سنگین با علفهای هرز در مراحل اولیه، جوانه زنیضعیف بذر، کوتاه بودن قدرت دوره جوانه زنی
(کم بودن قوه نامیه)، مقاومت کم به pH بالای خاک، خود ناسازگار بودن و بلوغ ناهمانگ بذور اشاره کرد.

گیاه‌ شناسی گیاه استویا یا برگ شکر

شکر برگ یکی از ۹۵۰ جنس موجود در خانواده Astraceae است. جنس استویا دارای بیش از ۲۰۰ گونه است؛ ولی گونه S. rebaudiana، در میان همه
گونه‌ها دارای اسانس شیرینتری است. به طور کلی گیاهی خود ناسازگار، روز کوتاه، علفی و چند ساله با سیستم ریشهای گسترده، ساقه‌های ترد
و شکنندهی کوچک و برگهای افتاده است. ارتفاع رشد گیاه استویا حدود ۵۰–۶۰ سانتیمتر است که در مواردی ممکن است به ۱۰۰ سانتیمتر و یا حتی
به ۱۲۰ سانتیمتر هم برسد.

به طور طبیعی گیاه استویا در مراحل اولیه، رشد کندتری دارد ولی پس از گذراندن ماه اول، سرعت رشد آن به شرایط آب وهوایی منطقه وابسته خواهد بود.

الگوی رشد استویا را می‌توان به ۴ مرحلهی جوانه زنی و استقرار، دوره رشد اصلی یا رویشی، تشکیل گل، گرده افشانی
و لقاح و در نهایت بلوغ و ریزش بذر تقسیمبندی کرد. کشت بذر وابسته به دما است و دمای ۲۴ درجه سانتیگراد برای جوانهزنی بذر مناسب است.

از آن جاییکه برگها اصلیترین بخش شیرین گیاه را تشکیل می‌دهند بنابراین بالا بودن نسبت وزن برگ به وزن کل پیکره رویشی گیاه بسیار مهم است.

ریشه

شکر برگ دارای ریشه فیبری، رشته مانند و چند ساله است. ریشه‌ها عمیق نیستند و در سطح زمین پخش می‌شوند
و تنها بخشی است که دارای مواد شیرین کننده نیست.

ریشه‌های نرم اطراف خاک سطحی و ریشه‌های ضخیمتر در مناطق عمیقتر جمع شدهاند.

ساقه

ساقهی استویا یک ساله، مستقیم، باریک و نیمه چوبی و با تمایل به خم شدن می‌باشد. معمولاً از ساقه گیاه اولیه تولید
ساقه ثانویه تولید می‌شود. این ساقه‌ها با سرد شدن هوا خشک شده و در سطح خاک از بین می‌روند ولی سال بعد دوباره رشد می‌کنند.

ساقه‌ها، شاخه‌ها و برگها به رنگ سبز می‌باشند و روی آنها با موهای بسیار ریز، نازک و کوتاه پوشیده شده است.

 

برگ

استویا دارای برگهای ساده، متقابل و به ندرت متناوب است و برگها اغلب دارای دمبرگ هستند. استویا دارای برگها کوچک،
نوک تیز، کشیده، دندانهای و شیرین می‌باشد. برگها اولین اندام فتوسنتزی هستند که پس از جوانهزنی بذر از میان لپه‌ها خارج می‌شوند.

گلها

شکر برگ گیاهی خود ناسازگار است و احتمالاً توسط حشرات گرده افشانی می‌شود. گلها کوچک و سفید بوده و دارای دهانه
بنفش کمرنگ هستند. گلها کامل، کوچک و سفید رنگ هستند. در گل آذینهای کوچک تعداد ۲ تا ۶ گل به وجود می‌آید.

گل آذینها در خوشه‌های باز آرایش یافتهاند و هر گیاه بیشتر از یک ماه گلهایش را حفظ می‌کند. گرده‌های این گلها می‌توانند کاملاً آلرژیزا باشند.

بذرها

بذرها به علت داشتن آندوسپرم کوچک بسیار سبک هستند و به دلیل دارا بودن پرزهای قابل توجه، توسط باد پراکنده می‌شوند.

ازدیاد استویا در طبیعت از طریق بذر صورت می‌گیرد ولی قدرت زنده ماندن بذر بسیار کم است و در صورت جوانه زنی گیاهان حاصل دارای تنوع بالایی خواهند بود.

درباره نویسنده

مطالب مرتبط

نظر بدهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *